Rada Praw Człowieka ONZ: Państwa mają obowiązek chronić rodzinę

Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję przypominającą państwom o obowiązku ochrony rodziny jako najważniejszej podstawy rozwoju każdego społeczeństwa. Zgodnie z jej treścią wszelkie działanie na rzecz rodziny, wspierające jej status, bezpośrednio wpływa na budowanie bezpiecznej przestrzeni nieskrępowanego i zdrowego rozwoju człowieka oraz najskuteczniejszej ochrony praw człowieka.

W piątek 1 lipca br. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję na temat roli rodziny w promowaniu i w ochronie praw człowieka osób niepełnosprawnych[1]. W swojej treści nawiązuje ona do innych dokumentów ONZ afirmujących rolę rodziny oraz zawiera bezpośrednie odwołanie do rezolucji dotyczącej ochrony rodziny, przyjętej 3 czerwca 2015 r.[2]

Treść rezolucji jest spójna z zobowiązaniami konstytucyjnymi Rzeczypospolitej Polskiej i w swojej treści stanowi przykład uszczegółowienia obowiązku państwa otoczenia małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa szczególną opieką i ochroną. Przepis art. 18 Konstytucji RP stanowi normę programową, zgodnie z którą państwo powinno kształtować swą aktywność, w celu tworzenia gwarancji, mających zapewnić ochronę wskazanym w przepisie wartościom[3]. Wynika z tego obowiązek państwa, aby podejmować działania, które zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego „umacniają więzi między osobami tworzącymi rodzinę, a zwłaszcza więzi istniejące między rodzicami i dziećmi oraz między małżonkami”[4].

Tekst Rezolucji wskazuje bardzo wyraźnie na istotną rolę rodziny dla każdego społeczeństwa oraz jej znaczenie w opiece nad osobami niepełnosprawnymi, a w sposób szczególny:

- podkreśla rolę rodziny w promowaniu praw człowieka i podstawowych wolności, praw dzieci, obowiązków rodzinnych (ust. 1-4);

- zwraca uwagę na rolę polityki rodzinnej jako skutecznego narzędzia ochrony rodziny oraz przeciwdziałaniu wszelkiego rodzaju nadużyciom: przemocy, wykorzystywaniu, także seksualnemu, pracy dzieci (ust. 5);

- wskazuje na istotną rolę rodziny w rozwoju społeczeństwa oraz fakt, że rodzina odgrywa ważna rolę w utrwalaniu tożsamości kulturowej, tradycji, moralności, dziedzictwa oraz systemu wartości danego społeczeństwa (ust. 7);

- zwraca szczególną uwagę na rolę rodziny w przeciwdziałaniu dyskryminacji, trosce o standard życia, zaspokajaniu podstawowych potrzeb osób niepełnosprawnych, a zwłaszcza dzieci (ust. 10-18);

- podkreśla, że rodzina jest tym miejscem, w którym dzieci niepełnosprawne mogą rozwijać swój potencjał i odczuwać satysfakcję z życia (ust. 12) oraz

- zachęca państwa do rozpoznawania w swojej polityce i prawie roli rodziny w opiece oraz wspieraniu osób niepełnosprawnych (ust. 19).

W tym kontekście zwraca uwagę fakt, że przygotowane przez Instytut Ordo Iuris propozycje nowelizacji ustaw w związku ze wsparciem rodzin, w których z narodzinami dziecka wiąże się szczególnie obciążająca sytuacja mogłyby stanowić realizację powyższych postulatów, w szczególności w zakresie w jakim projekt przewiduje: szerszy dostęp do świadczenia opiekuńczego bez konieczności rezygnacji z pracy przez rodziców dzieci niepełnosprawnych, wyspecjalizowaną i łatwo dostępną pomoc psychologiczną dla rodziców dzieci dotkniętych niepełnosprawnością czy wprowadzenie świadczeń wspierających dla rodzin opiekujących się dzieckiem niepełnosprawnym.

Biorąc również pod uwagę próby forsowania ze strony różnych agend „niestandardowych modeli rodziny” oraz mając świadomość nienaruszalności naturalnej tożsamości małżeństwa i rodziny, przyjęta rezolucja stanowi afirmację roli rodziny na forum Narodów Zjednoczonych z jednoczesnym podkreśleniem jej znaczenia dla zrozumienia istoty praw człowieka i podstawowych wolności.